Door Marvin Hokstam
De zesde dr Sophie Redmondlezing zondagavond in Amsterdam bracht de aanwezigen naar verschillende uitersten. Terwijl buiten een weerbarstige winter aanhield met een hopelijk laatste stuiptrekking, heerste binnen het gebouw van de Vereniging Ons Suriname een warme karakteristieke sfeer van Surinaamse vrouwenkameraadschap en inspiratie, en van mensen die ter plekke ineens doorkregen dat ze op z’n Surinaams familie zijn van elkaar. “Welke Deira ben jij?” riep Cabaretier Jetty Mathurin naar keynote spreker Astrid Deira. “Van de Costerstraat? Dan ben ik misschien je tante.”
Mathurin kreeg de zaal aan het gieren, maar ze barstte spontaan in tranen uit toen aan het eind van de avond haar de Gouden Vioolspeld werd uitgereikt vanwege haar “buitengewone prestaties op maatschappelijk en cultureel gebied.” Denise Jannah zong de zaal nostalgisch naar ‘ondro den amandra bon fu watrasey’. Maar het was echt de keynote spreker Captain Deira van Surinam Airways die met haar speech indruk maakte.
“Te den weri, den sa tan tiri”
In de mannenwereld van de luchtvaart zijn er wereldwijd slechts drie procent van alle piloten vrouw, zei ze. “Je zou toch denken dat anno 2018 een vrouw achter de stuurknuppel van een Boeing de normaalste zaak van de wereld zou zijn. Maar overal ter wereld zijn vrouwen nog steeds het slachtoffer van discriminatie en ongelijkheid. Dit geldt niet alleen voor hun beroepsleven, maar ook op sociaal en politiek vlak,” zei ze. Ze putte hoop uit Sha’ira, een 21-jarige collega die recentelijk begonnen is aan haar training tot co-piloot B737.
Deira vertelde dat ze al vroeg wist dat ze piloot wilde worden, maar dit op school dit niet werd gestimuleerd want meisjes werden toch stewardess. “Mijn ouders hebben ons gelukkig altijd geïnspireerd het beste uit onszelf te halen.”
Ze sjeesde langs de muloschool en langs het Lyceum, op weg naar haar uiteindelijk doel. “Na het VWO werkte ik als administratief medewerker bij de SLM en daarna als computer programmeur,” vertelde ze, een goede voorbereiding op de pilotenopleiding want “vliegtuigen zijn tegenwoordig grote vliegende computers”.
Na vijf jaar vertrok ze naar de VS om de pilotenopleiding te volgen. “Omdat ik een echt familiemens ben, kwam ik terug naar Suriname om in mijn eigen land te vliegen.” Ze heeft er nooit spijt van gehad. “Ik word betaald om mijn hobby te doen. Hoe gelukkig ben ik.”
Ze vloog eerst in de Twin Otter, op binnenlandse vluchten. “Zonder GPS of autopiloot doorkruisten wij Suriname. Dat ging zo: ‘zie je die berg daar, dat is het Lelygebergte, dan ga je links, kom je de Tapanahony rivier tegen en volg je die naar rechts totdat je Drietabbetje tegenkomt’. Terugkijkend vind ik het nu heel dapper.”
Ze is niet bescheiden over die ervaring.
“Ja het is waar, wij Surinaamse piloten maken inderdaad de zachtste landingen, omdat je als jungle pilot leert één te zijn met je vliegtuig.”
Deira werd in 2014 gezagvoerder op de Boeing737. Haar uiteindelijke doel is om captain te worden op een A340 of B747. “Ik ben ervan overtuigd dat ik ook dit doel zal bereiken met de Wil van God.”
De discriminatie die ze meemaakt is niet mals; ze vertelde bijvoorbeeld hoe iemand eens aan haar zei dat “als vrouwen in een cockpit thuishoorden het een p.ssypit zou heten.” Maar ze wist deze obstakels altijd te negeren. “Mijn motto was: te den weri, den sa tan tiri,” zei ze.
Ze wil met haar verhaal voornamelijk Surinaamse jongeren en andere vrouwen inspireren. “Jongeren besteden erg veel tijd aan social media. Er is meer in het leven dan “likes”, leuk gevonden te worden en reacties van anderen op jouw foto’s of jouw posts. So what als je foto maar vijf likes heeft, omdat je fatsoenlijk gekleed bent in plaats van de 500 likes die je had kunnen krijgen als je schaars gekleed was? Wilskracht en scholing zijn de belangrijkste factoren om vooruit te komen. Leg jezelf geen beperkingen op en studeer.”
De dr. Sophie Redmond wordt georganiseerd door Stichting Between the Lines, in samenwerking met de Vereniging Ons Suriname die volgend jaar 100 jaar bestaat. De stichting noemt Redmond “een veelzijdige vrouw die haar tijd ver vooruitliep!”
De viool was haar favoriete instrument; de Gouden Vioolspeld is daarom gekozen als de prijs die de stichting uitreikt aan vrouwen die ze net als Redmond rolmodellen acht.
Dit artikel verscheen op 20 maart 2018 in De Ware Tijd, Suriname
Comments are closed